สาระสุขภาพ
27Apr
2023
“ทำไมต้องวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ สำหรับอายุ65ปีขึ้นไป”

“ทำไมต้องวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ สำหรับอายุ65ปีขึ้นไป”
1.ทำไมผู้สูงอายุ ต้องฉีดวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ ?
การป้องกันตั้งแต่ไม่ให้เกิดโรคจึงเป็นสิ่งสำคัญ ซึ่งการฉีดวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ก็เป็นวิธีหนึ่งในการป้องกัน องค์การอนามัยโรคและทุกประเทศแนะนำให้ผู้สูงอายุฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่ปีละครั้ง นอกจากวัคซีนจะลดความรุนแรงของโรคไข้หวัดใหญ่ ยังพบว่ายังช่วยลดอัตราความรุนแรงของโรคระบบหายใจอื่นๆรวมทั้งโรคหัวใจในผู้สูงอายุอีกด้วย
2.วัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่สำหรับผู้สูงอายุ แตกต่างอย่างไรกับวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ทั่วไป ?
วัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ในประเทศไทยเป็นวัคซีนขนาดมาตรฐาน คือ 15 ไมโครกรัม ครอบคลุม 3 หรือ 4 สายพันธุ์ ฉีดเข้ากล้ามเนื้อ ปีละครั้ง สามารถให้ได้ตั้งแต่อายุ 6 เดือนขึ้นไป รวมทั้งผู้สูงอายุ
ผู้สูงอายุตอบสนองในการสร้างภูมิต้านทานหลังรับวัคซีนได้น้อยกว่าหนุ่มสาวเมื่อได้รับวัคซีนขนาดเดียวกัน วัคซีนไข้หวัดใหญ่ก็เช่นเดียวกัน ภูมิต้านทานในผู้สูงอายุหลังได้รับวัคซีนขนาดมาตรฐานสูงไม่มาก ทำให้ประสิทธิผลของวัคซีนต่ำกว่าในคนหนุ่มสาว ทำให้มีการพัฒนาเพิ่มความแรงของวัคซีนเป็น 60 ไมโครกรัม ซึ่งสูงกว่าขนาดมาตรฐาน 4 เท่า และพบว่าทำให้ร่างกายสร้างภูมิต้านทานได้มากขึ้น และส่งผลให้เพิ่มประสิทธิผลเพิ่มขึ้นจากวัคซีนขนาดมาตรฐานอีกประมาณร้อยละ 24 ส่วนผลข้างเคียงไม่ได้แตกต่างมากนัก ผู้ที่ได้วัคซีนความเข้มข้นสูงอาจมีโอกาสเกิดปวด บวมบริเวณที่ฉีดมากกว่าการฉีดวัคซีนขนาดมาตรฐานเล็กน้อย
สรุปได้ว่าวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่สำหรับอายุ65ปีขึ้นไป มีความเข้มข้นสูงกว่าขนาดมาตรฐาน 4 เท่า ครอบคลุม 3 หรือ 4 สายพันธุ์เหมือนกัน แนะนำสำหรับผู้ที่อายุ 65 ปีขึ้นไป ประสิทธิผลสูงกว่าวัคซีนขนาดมาตรฐานประมาณร้อยละ 24 อย่างไรก็ตามหากไม่มีวัคซีนขนาดสูงผู้สูงอายุยังควรฉีดวัคซีนเดิมในขนาดมาตรฐานซึ่งยังถือว่าจำเป็นและมีประโยชน์ดีกว่าไม่ได้ฉีด
3.โรคไข้หวัดใหญ่ ในผู้สูงอายุอันตรายหรือไม่ ?
ผู้สูงอายุจัดเป็นกลุ่มเสี่ยง เมื่อติดเชื้อรวมทั้งไข้หวัดใหญ่แล้วมีโอกาสเกิดอาการรุนแรงและเสียชีวิตสูง เนื่องจากภูมิคุ้มกันที่มีอยู่ลดน้อยลง ตามสถิติพบว่าอัตราเข้ารักษาตัวในโรงพยาบาลและการเสียชีวิตจากไข้หวัดใหญ่ในกลุ่มที่อายุ65ปีขึ้นไปสูงกว่ากลุ่มหนุ่มสาวกว่า10เท่า กลุ่มอื่นๆที่มีโอกาสเกิดโรคได้รุนแรงนอกจากผู้สูงอายุ ได้แก่ ผู้ที่มีโรคประจำตัวเรื้อรัง เด็กเล็กๆ ภาวะโรคอ้วน และหญิงตั้งครรภ์
4.ผู้สูงอายุควรเตรียมตัวอย่างไรเมื่อเข้ารับวัคซีน ?
ก่อนการฉีดวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ไม่ต้องเตรียมตัวพิเศษ พักผ่อนให้เพียงพอ ไม่ต้องงดอาหารหรือยาประจำตัว ผู้ที่มีอาการป่วยควรชะลอการฉีดวัคซีนไปก่อนจนกว่าอาการหายหรืออาการคงที่ ข้อควรระวังในการฉีดวัคซีนได้แก่ผู้ที่เคยมีประวัติแพ้วัคซีนไข้หวัดใหญ่ชนิดรุนแรงมาก่อน หรือมีประวัติแพ้ไข่ชนิดรุนแรง หรือเคยมีกล้ามเนื้ออ่อนแรงภายใน 6 สัปดาห์หลังฉีดวัคซีนครั้งก่อน
5.วัคซีนที่แนะนำสำหรับผู้สูงอายุ
นอกจากไข้หวัดใหญ่แล้ว ผู้สูงอายุยังมีความเสี่ยงกับโรคติดเชื้ออีกหลายโรค ซึ่งบางโรคก็สามารถป้องกันได้ด้วยวัคซีน เช่น งูสวัด โรคโควิด และโรคติดเชื้อนิวโมคอคคัสซึ่งอาจทำให้เกิดปอดบวมและติดเชื้อในกระแสเลือด

โดย รศ.นพ.สืบสาย กฤษณะพันธ์
อายุรแพทย์โรคติดเชื้อ ศูนย์วัคซีนโรงพยาบาลกรุงเทพหาดใหญ่
Share With your friends